دکتر مینو طالب‌زاده؛ دارچین: بیماری آلزایمر نوعی اختلال عملکرد مغزی است که باعث تحلیل رفتن تدریجی توانایی های ذهنی شخص می‌شود. بارزترین تظاهر آن اختلال حافظه است که به تدریج ایجاد شده و پیشرفت می کند. اما دانشمندان به تازگی دریافتند شیردادن به نوزاد، خطر ابتلای مادر به آلزایمر را کاهش می‌دهد.
آلزایمر شایع ترین اختلال شناختی درسراسرجهان است وتاکنون 36.5 میلیون نفر را مبتلا کرده است. انتظار می‌رود که گسترش آتی آن بیشتر در کشورهای با درآمد متوسط و پایین باشد. پس این موضوع حیاتی است که ما برای حفاظت از مردم در مقابل این بیماری ویرانگر ، پژوهش های گسترده انجام داده و بر اساس آن راهکارهای مناسبی را در مقیاس جهانی ارائه دهیم و برای کاهش موارد ابتلا به این بیماری عوامل افزاینده و کاهنده احتمال بروز آن را بشناسیم . فاکتورهای خطر بیماری آلزایمر عبارتند از : افزایش سن ، سابقه خانوادگی و ژنتیک ، یائسگی، ضربات مکرربه سر، بیماری قلبی – عروقی ، بی تحرکی، استعمال دخانیات، فشارخون بالا ، کلسترول بالا، دیابت وعدم مصرف میوه ها وسبزی ها . از طرف دیگر فعالیت های ذهنی مانند مطالعه ، نواختن موسیقی، بازی ها و تعاملات اجتماعی مداوم و داشتن شغلی انگیزه بخش ، ریسک این بیماری را کاهش می دهند.
در همین راستا پژوهش های پزشکی در زمینه مزایای شیرمادر به طور فزاینده ای این موضوع را روشن می کند که تغذیه با شیرمادر در دراز مدت برای سلامت مادر و شیرخوار مفید است . یک پژوهش جدید ثابت کرده است که در مادرانی که شیر می دهند احتمال ابتلا به آلزایمر در سنین سالمندی کاهش پیدا می کند. دانشمندان قبلا” به این موضوع پی برده بودند که شیردادن طولانی مدت ریسک ابتلاء مادر به برخی بیماری ها را کاهش می دهد اما در مورد اثر آن بر ریسک آلزایمر بررسی صورت نگرفته بود.
محققان دپارتمان آنتروپولوژی بیولوژیک دانشگاه کمبریج، پژوهشی را بر اساس اطلاعات گردآوری شده از یک گروه 81 نفری زنان انجام داده و اظهار داشتند که ارتباط بین شیردادن و آلزایمر استوار و قابل توجه است وحتی در خانم هایی که سابقه خانوادگی آلزایمر را داشته اند ، شیر دادن میزان شیوع آن را کاهش می دهد. این یافته‌ها می‌تواند علت مستعد بودن برخی افراد به ابتلای را مشخص کرده و راه‌های جدیدی برای مبارزه جهانی با همه‌گیری آلزایمر پیش پای ما بگذارد.
81 خانمی که در مطالعه شرکت داشتند بین 70 تا 100 ساله بودند و در مصاحبه‌های انجام شده توسط پروفسور برزویینی و پروفسور نپ مشخص شد که نه تنها شیردادن میزان ابتلای به بیماری آلزایمر را کاهش می‌دهد، بلکه طولانی‌تر بودن مدت شیردهی، این اثر را تقویت می‌کند.
در بیماری آلزایمر ساختارهای پروتئینی در اطراف و درجسم سلولی نورون‌ها (سلول های عصبی مغز ) تشکیل می‌شوند که اجسام آمیلوئیدی نامیده می شوند. در حالت عادی مقدار این اجسام در سلول‌ها کم است و به‌سرعت تجزیه می‌شود؛ اما در روند بیماری آلزایمر این تعادل بر هم خورده و مقدار این اجسام افزایش می‌یابد. محققان در تلاش برای کشف عوامل کاهنده تشکیل اجسام آمیلوییدی و کاهش میزان بروز آلزایمر، به این نتیجه رسیدند که شیر دادن با دو مکانیسم می تواند این نقش را ایفا کند:
در حاملگی به طور طبیعی مقاومت به انسولین ایجاد می‌شود، در صورتی که شیردادن از طریق ایجاد حساسیت به انسولین، تحمل به گلوکز را در مادران تقویت می‌کند. انسولین نه تنها در جذب گلوکز نقش تعدیل کننده دارد، بلکه سلامت سلول‌های مغز، رشد و بقا، دوباره‌سازی و عملکرد طبیعی آن‌ها را تأمین می‌کند.
در حالی که مقاومت به انسولین در مغز – چه در دیابتی‌ها و چه غیر دیابتی‌ها – از طریق تحریک تشکیل اجسام آمیلوییدی باعث ایجاد بیماری آلزایمر و اختلال شناختی می‌شود. بنابراین در زنانی که مدت بیشتری حامله بوده ولی مرحله جبرانی شیردهی را نداشته‌اند، مقاومت به انسولین بیشتر است که با ایجاد اختلال درتحمل گلوکز ریسک آلزایمر را افزایش می‌دهد.
شیردادن سطح هورمون پروژسترون را کاهش می دهد که برای جبران سطوح بالای پروژسترون ترشح شده در دوران حاملگی است بنا براین در دوران شیردهی سطح هورمون استروژن نسبت به پروژسترون بالاتر است. استروژن از تجمع اجسام آمیلوییدی در مغز جلوگیری کرده و از این طریق ریسک بروز بیماری آلزایمر را کاهش می‌دهد.
در مجموع می‌توان گفت حاملگی به طور طبیعی تحولاتی بیولوژیک در بدن مادر ایجاد می‌کند که شیردادن باعث تعدیل و جبران آن‌ها در مسیری مطلوب می‌شود. خانم‌هایی که خود را از نعمت شیردادن محروم می‌کنند با نیمه کاره رها کردن این روند، بدن خود را در معرض خطر برخی آسیب‌ها قرار می‌دهند.
برگرفته ازسایت دانشگاه کمبریج (وب‌دا)
نظر خود را ارسال کنید