آلودگی هوا بخودی خود حاوی ترکیبات اکسید کننده و سمی است و از طرفی بدن همواره به ذراتی که در هوای آلوده وجود دارد واکنش التهابی نشان می‌دهد؛ اما ترکیبات آنتی‌اکسیدانی از این فعالیت‌ها ممانعت به عمل می‌آورند. مهم‌ترین آنتی‌اکسیدان‌ها ویتامین‌های ای، سی، بتاکاروتن، سیلنیوم و روی هستند.
این مواد مغذی به دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی که دارند به‌طور موثری از بروز التهابات جلوگیری کرده و موجب غیرفعال شدن رادیکال‌های آزاد موجود در هوای آلوده می‌شوند.
چه مواد غذایی در هوای آلوده و زمان ریزگرد باید مصرف شوند؟
۱. میوه و سبزیجات تازه
میوه و سبزیجات تازه، دسته‌ای مهم از مواد غذایی محسوب می‌شوند که حتما باید در هنگام آلودگی هوا مورد استفاده قرار گیرند. نتی‌اکسیدان‌های موجود در میوه و سبزیجات نقش حیاتی در سلامت ریه ها دارند.
محققان بیمارستان جرج لندن در مطالعه‌ای دریافته‌اند که سیب در میان انواع میوه‌ها بیشترین تاثیر را بر دستگاه تنفسی داشته و در بهبود فعالیت این ارگان تاثیرگذار است.
چه میوه‌هایی بخوریم؟
- نارنگی
- پرتغال
- انار
- سبزیجاتی از قبیل سیر، پیاز، کلم بروکلی و سایر کلم‌ها، گوجه فرنگی و کاهو
پیشنهاد دارچین(کلیک کنید): برای مقابله با آلودگی هوا عسل بخورید
۲. روی
روی از آن دسته مواد مغذی است که در هوای آلوده موجب کاهش جذب فلزات سنگین شده و از این طریق میزان این ترکیبات زیان‌بار را در بدن به حداقل می‌رساند. از این رو، متخصصان تغذیه مصرف غذاهایی که این ماده مغذی را در حد بالایی دارند بسیار توصیه می‌کنند.
برای تامین روی چه بخوریم؟
- انواع فراورده‌های دریایی
- نخود سبز
- عدس
- جوانه گندم
۳. منیزیم
منیزیم نیز به دلیل خواص کاهندگی جذب کادمیوم در روزهایی که هوا آلوده است، بسیار کمک‌کننده است و به این دلیل مصرف انواع سبزیجات با رنگ سبز تیره که از این ماده مغذی غنی هستند بسیار توصیه می شود. بهتر است این گروه از مواد غذایی را به صورت تازه و خام مصرف کرد.
۴. ماهی
مطالعه‌ای که در دانشگاه کمبریج انگلستان به انجام رسیده نشان می‌دهد که سطح اسیدهای چرب ضروری در افرادی که به بیماری‌های ریوی مبتلا هستند، بسیار پایین است.
محققان در این مطالعه دریافته‌اند که مصرف منظم ماهی‌های روغنی نظیر ماهی آزاد و سالمون می‌تواند در تقویت و بهبود فعالیت دستگاه تنفسی موثر واقع شود.
مصرف متعادل این گروه از مواد غذایی می‌تواند به خوبی موجب کاهش ریسک ابتلا به بیماری‌های ریوی به خصوص در افرادی شود که در محیطی با هوای آلوده زندگی می کنند.
به این ترتیب مصرف ماهی‌های روغنی که سرشار از اسیدهای چرب امگا۳ هستند می‌تواند در کاهش تنگی نفس و اثرات زیان بار ترکیبات التهاب‌آور مفید باشد.
پیشنهاد دارچین (کلیک کنید): هفت گیاه شگفت‌انگیز که هوای خانه را تصفیه غذای دریایی
۵. شیر و لبنیات
در شرایط آلودگی هوا برای کاهش صدمات به دستگاه تنفسی و التهاب دستگاه گوارش ناشی از این آلودگی، باید مصرف شیر و لبنیات را به دو دلیل افزایش داد :
شیر و لبنیات به دلیل دارا بودن فسفر، منیزم و کلسیم به صورت رقابتی مانع از جذب عناصر فلزی موجود در آلودگی هوا می‌شوند. از سوی دیگر پروتئین لبنیات می‌توانند در دستگاه گوارش با برخی عناصر فلزی ناشی از آلودگی هوا که از طریق تنفس وارد بدن می‌شوند ترکیب شده و به دفع آنها از بدن کمک کند.
۶. نوشیدنی‌ها
برخی از نوشیدنی‌ها مانند چای و قهوه نیز به دلیل داشتن ترکیبات فلاونوییدی می‌توانند توان دفاعی بدن را در برابر عوامل اکسیدکننده بیشتر کنند.
هنگام آلودگی هوا این مواد غذایی را کنابر بگذارید
در هنگام بروز پدیده آلودگی هوا، هر خوراکی‌ای که مانند آلودگی هوا خاصیت اسیدانی داشته باشد، می‌تواند آسیب‌های وارده را تشدید کند.
این مواد غذایی عبارتند از :
- غذاهای پر چرب بخصوص چربی‌های اشباع
- غذاهای پر پروتئین
- فست‌فودها(غذاهای آماده)
- مواد غذایی حاوی مواد نگه دارنده مثل چیپس، پفک و انواع کنسرو
پیشنهاد دارچین(کلیک کنید): توصیه‌های تغذیه‌ای برای روزهای آلوده
توصیه‌های متخصصان درباره بالا بردن مقاومت بدن در مقابل آلودگی هوا
افرادی که کمبود کلسیم دارند، بیشتردر معرض خطر آلودگی با سرب قرار می‌گیرند.
به دلیل آن که گیرنده‌های فلزات دو ظرفیتی در بدن انسان به صورت رقابتی عمل می‌کند در صورتی که این گیرنده‌ها، قبلا با فلزات مورد نیاز بدن مانند آهن و کلسیم اشباع شده باشند، بدن کمتر در معرض آلودگی با سرب قرار می‌گیرد. یکی از راه‌های پیشگیری از آلودگی هوا مصرف بیشتر لبنیات و اشباع کردن این گیرنده‌هاست.
تغذیه متعادل و مناسب با در دسترس قرار دادن مواد مغذی که هر یک به طریقی بافت‌های بدن را در برابر آثار مخرب ذرات آلاینده یاری می‌کنند، نقش موثری در حفظ سلامت بدن دارد.
وقتی می‌توانیم با کمی دقت و توجه در انتخاب غذای مصرفی و موادی که در طی روز تغذیه می‌کنیم، تهاجم آلاینده‌ها را تحت کنترل درآوریم و جان سالم به در بریم، چرا این کار را نکنیم؟
مریم میرزایی/کارشناس تغذیه ورژیم درمانی
نظر خود را ارسال کنید